พระบรมฉายาลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จออกพระที่นั่งอนันตสมาคม ประทับพระราชบัลลังก์บนพระแท่นมนังคศิลาอาสน์จำลอง

     ก่อนถึงวันพระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับแรก ปี ๒๔๗๕ เพียงไม่กี่วันนั้น พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๗ ทรงสั่งให้เจ้าพนักงานยกพระแท่นมนังคศิลาซึ่งเป็นของพ่อขุนรามคำแหงออกไปเสียให้พ้นจากกำแพงพระบรมหาราชวัง จงอย่าได้อัญเชิญพระแท่นองค์นี้มาให้พระองค์ประทับเลย และอย่าได้อัญเชิญพระสังวาลของพระพุทธยอดฟ้าฯ ใส่พานมาถวายให้พระองค์สวม

“...เพราะทั้งพ่อขุนรามคำแหง และพระพุทธยอดฟ้าฯ ต่างก็เป็นผู้กอบกู้แผ่นดินและบ้านเมืองให้เป็นปึกแผ่น แต่ตัวของพระองค์เองกลับเป็นผู้ทำให้ต้องเสียไป...”

จึงไม่สมควรที่จะขึ้นนั่งแล้วเอาของ ๆ ท่านทั้งสองมาใส่

พอถึงเช้าวันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๔๗๕ เป็นวันที่รัฐบาลมีหมายกำหนดการให้พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๗ เสด็จพระราชดำเนินมาพระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับแรกแห่งราชอาณาจักรไทย ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม พระราชวังดุสิต

ทางรัฐบาลจัดงานได้อย่างยิ่งใหญ่อลังการสมดังกับที่รอคอยการเป็นประชาธิปไตยอย่างสมบูรณ์แบบ พวกเขาต่างพากันคุยซุบซิบอย่างสนุกปากว่า ตอนที่เจ้าพนักงานเชิญรัฐธรรมนูญขึ้นให้ในหลวงทรงเซ็นนั้น พระองค์ทรงพระราชทานเซ็นด้วยพระหัตถ์ที่สั่น ๆ แล้วพูดกันต่อไปว่า สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ก็ยืนหน้าซีดเพราะต่างพากันเสียดายอำนาจ

เจ้าพระยาวรพงศ์พิพัฒน์ ผู้เป็นเสนาบดีกระทรวงวังในขณะนั้นได้เล่าว่า พอถึงวันพระราชทานรัฐธรรมนูญ พระองค์ก็ประทับเพียงบนพระแท่นมนังคศิลาองค์จำลอง และทรงตรัสอยู่เสมอว่า

“...ฉันกลัวตายไปเจอปู่ย่าตายายเข้าจริง ๆ ท่านคงจะกริ้วว่าฉันรับของท่านไว้ไม่อยู่...”

อ้างอิง : สิ่งที่ข้าพเจ้าพบเห็น โดย หม่อมเจ้าหญิงพูนพิศมัย ดิศกุล และเพจ คลังประวัติศาสตร์ไทย

พระบรมฉายาลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จออกพระที่นั่งอนันตสมาคม ประทับพระราชบัลลังก์บนพระแท่นมนังคศิลาอาสน์จำลอง ภายใต้พระนพปฎลเศวตรฉัตร โปรดเกล้าฯ ให้พระยามโนปกรณ์นิติธาดา เชิญรัฐธรรมนูญทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธย เมื่อวันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๔๗๕