โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ ๙) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และพระบรมวงศ์ มีความสอดคล้องเชื่อมโยงกันในการแก้ไขปัญหาที่ต้นเหตุคือความยากจน และให้เป็นต้นแบบในการไปประยุกต์ใช้ และเป็นแหล่งเรียนรู้ในการสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับตนเอง และชุมชน นับตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๔๙๕ จนถึงสิ้นเดือนกรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ มีทั้งสิ้น ๔,๘๗๗ โครงการทั่วประเทศไทย
ประเทศไทยจึงเป็นเสมือนห้องทรงงานขนาดใหญ่ของพระองค์และพระบรมวงศ์ ที่ไม่ว่าจะเกิดปัญหาเรื่องใด พระองค์ก็จะทรงช่วยขบคิดและแจกแจงหาวิธีการแก้ปัญหาด้วยพระอัจฉริยภาพ ที่พระองค์ท่านให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทำงานเชื่อมโยง บูรณาการและสอดคล้องร่วมกัน เช่น โครงการพัฒนาแหล่งน้ำ ที่มีพระราชดำริให้ทรงทำฝ่ายเล็ก ๆ ในป่าเพื่อชะลอน้ำไว้ในป่าให้มากที่สุด เมื่อน้ำค่อย ๆ ไหลลงมาจึงให้ปลูกหญ้าแฝกเพื่อไปดักน้ำไว้ ก่อนที่น้ำจะลงมาที่เชิงเขา สร้างอ่างเก็บน้ำ สร้างเขื่อนไว้เพื่อแก้ปัญหาน้ำท่วม ทำแก้มลิง ทางกั้นน้ำ ทางน้ำท่วม สุดท้ายเมื่อใช้น้ำต่าง ๆ เป็นประโยชน์ทั้งด้านอุปโภค บริโภค เกษตรกรรม อุตสาหกรรม และการผลิตไฟฟ้าแล้ว น้ำเหล่านั้นเกิดเป็นน้ำเสีย จึงคิดหาวิธีบำบัดน้ำเสีย เกิดเป็นโครงการกังหันชัยพัฒนา ใช้พืชต่าง ๆ ในการบำบัดน้ำเสีย สุดท้ายน้ำจะลงไปที่ป่าชายเลน ช่วยกรองน้ำและดักน้ำเสียก่อนลงสู่ทะเล
|