ปัจจุบันสวนแห่งนี้มีต้นไม้นานาพรรณที่รวบรวมมาจาก
ป่าทั่วประเทศ และไม้จากต่างประเทศหลากหลายชนิด
มากกว่า ๔,๐๐๐ สายพันธุ์ โดยจัดพื้นที่ปลูกแบ่งตาม
วงศ์ต่างๆ กว่า ๘๐ วงศ์ รอการเจริญเติบโตเป็นไม้ใหญ่
ที่แข็งแรงให้ร่มเงาและดอกผล โดยวาดหวังว่าในอนาคต
สถานที่แห่งนี้จะไม่เป็นเพียงแหล่งเรียนรู้, แหล่งท่องเที่ยว
เท่านั้น แต่จะเป็นธนาคารพืชพรรณมีชีวิต (BIO BANK)
ที่สำคัญของประเทศและของภูมิภาครวบรวมพันธุกรรมพืช
จากทั้งในและต่างประเทศ รวมทั้งพืชเฉพาะถิ่นและพืช
หายากใกล้สูญพันธุ์ มีคุณค่าและความหลากหลาย
ทางพันธุกรรม จัดทำเป็นฐานข้อมูลสำหรับ
การค้นคว้าอ้างอิงต่อไป
โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าได้ขอพระราชทาน
พระราชานุญาต จัดทำเป็นสวนพฤกษศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ
พลเอกหญิง สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
เนื่องในโอกาสฉลองพระชนมายุ ๕ รอบ ๒ เมษายน ๒๕๕๘
และเมื่อวันที่ ๑๑ ตุลาคม ๒๕๕๘ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
พระราชทานนามสวนแห่งนี้ว่า สวนพฤกษพรรณเทพรัตน์
ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตร